''De PDC is een commerciële organisatie, die wil geld verdienen'' - Vincent van der Voort ziet dat rankingsysteem onder druk staat

Vincent van der Voort is er dit jaar niet bij als speler op het WK Darts, maar aan de zijlijn is de Nederlander zichtbaarder dan ooit. Met een eigen podcast, werk voor de televisie én een eigen dartsshop blijft hij midden in het wereldje staan. Vanuit die positie kijkt hij met een nuchtere, soms scherpe blik naar het WK in Alexandra Palace en naar de ontwikkeling van de sport.

“Het is nog steeds een drukke tijd voor mij,” zegt Van der Voort tegen Online Darts. “Ik heb mijn podcast, ik werk voor Viaplay, dus ik ben er nog volop bij. Het is mooi om toch betrokken te blijven.”

De WK-prijzenpot breidt verder uit en de wereldkampioen gaat voor het eerst één miljoen pond opstrijken. Het is een symbolische mijlpaal voor een sport die in twintig jaar tijd van kroegsport naar miljoenenindustrie groeide. “Wij gaan nu meemaken dat er voor het eerst een speler één miljoen pond pakt,” zegt Van der Voort. “Toen ik begon was er praktisch geen geld. Dat het zó groot is geworden, is echt bizar. Niemand had dat kunnen bedenken.”

Die groei merkt hij ook in zijn winkel. Waar vroeger vooral volwassen recreanten langskwamen, is het publiek verjongd. “De shop is zó druk op het moment,” vertelt hij. “En je ziet dat de leeftijd helemaal veranderd is. Vroeger had je vooral mensen tussen de 25 en 55. Nu komen er tieners binnen. Vanaf een jaar of tien staan ze in de winkel, ze willen alles proberen, alles in handen hebben. Het is prachtig om daar deel van uit te maken.”

Dit WK is anders dan voorgaande edities: de geplaatste spelers zijn niet langer beschermd in de eerste ronde. Iedereen moet vanaf het begin aan de bak, zonder gratis warming-up tegen een lager geplaatste tegenstander.

“Zo hoort het eigenlijk,” vindt Van der Voort. “Niemand hoort beschermd te zijn. Je bent geplaatst omdat je goed genoeg bent, niet omdat je recht hebt op een makkelijke loting. Nu moet je laten zien waarom je seed bent.”

De impact op de top is volgens hem groot, vooral mentaal. “Iedereen, en dat weet ik als speler, wil één ding: niet verliezen voor Kerst. Normaal had je één echte drukronde, nu zijn het er twee. Niemand wil aan het kerstdiner zitten met het idee: ik lig er al uit. Dat is een rotgevoel. Voor de toppers wordt de druk daardoor alleen maar groter.”

In de aanloop naar het WK gaat een flink aantal gevestigde namen gebukt onder vormverlies en dalende rankings. Van der Voort ziet een duidelijke scheidslijn ontstaan tussen de oude garde en de nieuwe generatie. “We hebben genoeg spelers die in de problemen zitten,” zegt hij. “Ze zakken op de ranking, het zijn grote namen, en ze móéten nu een keer iets laten zien.”

Hij noemt onder meer Dimitri Van den Bergh, die na de UK Open van de radar verdween, en Dave Chisnall, die direct tegen Fallon Sherrock moet. “Voor Chisnall is dat een hele lastige eerste ronde, zowel mentaal als qua niveau. En Beau Greaves was vorig seizoen voor velen een angstgegner. Daryl Gurney heeft haar nu in de loting, terwijl hij zelf niet in topvorm is en zij juist wel.”

Toch schrijft hij Gurney niet af. “Daryl is mentaal zó sterk dat hij dat soort dingen naast zich neer kan leggen en zich op die ene wedstrijd focust. Ik vind wel dat hij iets met zijn materiaal moet doen, zijn darts vallen raar in het bord. Maar ondanks dat haalde hij de kwartfinale van de Players Championship Finals. Als je dan niet eens je beste darts speelt en toch zo ver komt, ben je gewoon heel lastig te kloppen. Beau gaat echt een kluif aan hem hebben.”

Met het nieuwe Sky-contract en de verhoogde prijzenpotten staat het komende jaar in het teken van financiële verschuivingen. Spelers die grote bedragen moeten verdedigen, lopen extra risico.

“Dit is het eerste toernooi waarin álle prijzengelden omhoog gaan,” legt Van der Voort uit. “Als je geld verdedigt van twee jaar geleden en je bent nu niet in vorm, heb je een probleem. De rest kan je inhalen door minder wedstrijden te winnen.”

Toch draait het niet alleen om risico, benadrukt hij. “Aan de andere kant: je hoeft nu één ronde minder te winnen om hetzelfde bedrag binnen te halen als twee jaar terug. Maar de druk is gigantisch, en dat gaat de komende toernooien zo blijven. Over een jaar is de ranglijst waarschijnlijk behoorlijk door elkaar gehusseld.”

De sport verjongt in hoog tempo. Ook op het internationale toneel schuiven tieners en twintigers steeds nadrukkelijker naar voren. “Het voelt inderdaad als een soort generatiewisseling,” zegt Van der Voort. “Ik ben in Gibraltar en Boedapest geweest om jeugdspelers voor Winmau te bekijken. Er lopen gasten rond van 14, 15 jaar die nu al geweldig kunnen gooien. Dat wil niet zeggen dat ze het allemaal gaan halen, maar ze zíjn er wel en ze zijn hongerig.”

Die honger is volgens hem de sleutel tot een lange carrière. “Je moet dat gevoel houden dat je iedereen wilt afmaken, dat je de beste wilt zijn. Als je denkt dat je genoeg krediet hebt opgebouwd en dat je ergens automatisch recht op hebt, dan ben je klaar. Dan ga je het niet redden.”

Van der Voort waarschuwde eerder al dat collega’s moeten stoppen om Luke Littler als idool te behandelen. De jonge Engelsman is vrijwel overal favoriet, maar dat mag in zijn ogen geen excuus zijn om je neer te leggen bij een nederlaag.

“Het is geen probleem als hij alles wint,” zegt hij. “Zolang spelers maar niet opgeven nog voor ze beginnen en denken: jij bent toch beter dan ik. Hij ís zo goed, daar valt niet over te discussiëren. Maar je moet het hem wel zo moeilijk mogelijk maken.”

Wat hem vooral opvalt, is de manier waarop Littler met de druk omgaat. “Ik heb hem een paar keer in de oefenruimte gezien. Hij is zó relaxed. Het is bijna eng dat iemand van die leeftijd zó goed is en het zó makkelijk lijkt te vinden. Het lijkt alsof hij geen druk voelt. Natuurlijk is die druk er wel, maar hij gaat er heel goed mee om.”

Of hij alle records kan gaan aanvallen, vindt Van der Voort lastig te voorspellen. “Dat is moeilijk te zeggen. Niemand dacht dat er na Michael van Gerwen nog iemand op die leeftijd zó goed zou zijn. En toen kwam Luke. Maar de andere vraag is: hoelang blijft hij hongerig? Als je in korte tijd meerdere wereldtitels pakt en miljoenen bij elkaar speelt, kan de honger verdwijnen. Zolang hij scherp blijft, is hij voor iedereen bijna onklopbaar.”

Over zijn landgenoot Michael van Gerwen is Van der Voort voorzichtig optimistisch. De drievoudig wereldkampioen kende een wisselvallig jaar, met onder meer het missen van de Players Championship Finals.

“Zijn spel is beter dan vorig jaar, 100 procent,” aldus Van der Voort. “Toen lag hij er in de groepsfase van de Grand Slam al uit en vloog hij er in de eerste ronde van de Players Championship Finals meteen uit. Hij wist niet met welk gewicht hij moest gooien, welke grip, alles was één groot vraagteken.”

Volgens Van der Voort is die chaos nu weg, maar speelt één factor een grote rol: wedstrijdritme, zeker in langere formats. “Hij heeft simpelweg niet genoeg lange partijen gespeeld om helemaal wedstrijdklaar te zijn. De eerste rondes op het WK heeft hij nodig om dat op te bouwen. De loting is op papier best gunstig, maar dat zegt alleen iets als hij zelf goed speelt. Iemand als Willie O’Connor kan bijvoorbeeld fantastisch uit de hoek komen.”

Of Van Gerwen klaar is voor een vierde wereldtitel, durft hij niet stellig te zeggen. “Realistisch gezien staat er een groot vraagteken. Als een wedstrijd naar tien, elf legs gaat, geef ik hem vaak het voordeel. Maar een WK-finale is first to seven sets, dan moet je twee uur lang top zijn. Of hij dat nog heeft, moeten we afwachten. Misschien komt dit toernooi nét te vroeg, misschien verrast hij toch. Er is op dit moment geen harde aanwijzing dat hij het zeker gaat doen.”

Met het oog op 2026 is dit WK voor Van Gerwen extra belangrijk. Hij verdedigt volgend jaar een groot bedrag op de Order of Merit. “Hij weet dat hij nog zo’n seizoen als dit niet kan permitteren,” zegt Van der Voort. “Dan ligt hij uit de top zestien, misschien zelfs uit de top 25. Hij is zich daar heel goed van bewust. Meestal is hij op zijn best als hij weet dat er werk aan de winkel is. Laten we hopen dat dat nu weer zo is.”

In het Verenigd Koninkrijk woedt een discussie over de status van de top zestien. Met drukke kalenders en grote namen die minder Pro Tours willen spelen, gaan steeds meer stemmen op om de toppers automatisch aan alle tv-toernooien te laten meedoen.

Van der Voort ziet dat niet zitten. “Dat zou een slechte ontwikkeling zijn,” stelt hij. “Je moet jezelf altijd blijven bewijzen. Als je ergens automatisch voor geplaatst bent omdat je naam in de top zestien staat, klopt je rankingsysteem niet meer. Dan denken spelers dat ze een vrij jaar hebben. Er zijn genoeg voorbeelden van jongens die dachten dat ze veilig zaten na een goed WK, en nu bijna nergens meer te zien zijn.”

Hij begrijpt wel de commerciële druk. “De PDC is een commerciële organisatie, die wil geld verdienen. Als Humphries, Van Gerwen en Price allemaal zeggen: wij spelen geen Pro Tours meer, dan komt er automatisch druk vanuit tv-zenders. Als de grote namen ontbreken op toernooien als de Players Championship Finals, gaat een zender zich afvragen of ze dat nog wel willen uitzenden. Dan moet het systeem veranderen, dat is simpel.”