''Te veel spelers gedragen zich als fanboys'' - Van der Voort kritisch over hedendaagse topdarters

Vincent van der Voort is niet iemand die om de hete brij heen draait. De voormalig topdarter uit Purmerend, jarenlang actief op het hoogste niveau, kijkt met een mengeling van bewondering en zorg naar de huidige staat van het internationale darts.

Tijdens een exhibitie in het Engelse Stevenage sprak hij met Online Darts over de ontwikkeling van de sport, de dominantie van Luke Humphries en de situatie van zijn goede vriend Michael van Gerwen. “Het niveau is enorm hoog,” zegt Van der Voort. “Darts staat er op dit moment goed voor. Maar er zijn ook dingen die beter kunnen.”

Gerwyn Price liet zich onlangs ontvallen dat veel spelers bang voor Luke Littler zouden zijn. Van der Voort ziet dat anders. “Niet iedereen is bang, maar een groot deel wel. Ik heb na het WK al gezegd dat te veel topspelers zich gedragen als fanboys in plaats van als concurrenten. Natuurlijk is het lastig, want Littler is zó goed. Maar je moet tegen jezelf zeggen: hij is goed, maar ik ga er alles aan doen om hem te verslaan. Je moet hem niet te veel veren in z’n reet steken.”

De Noord-Hollander herkent een patroon dat zich eerder voordeed. “Het gebeurde ook met Phil Taylor en met Michael van Gerwen. Dat hoort bij een dominante speler. Toch moeten anderen gewoon voluit gaan. Price had hem bij de Grand Prix kunnen pakken, maar liet het liggen. Dan wordt het de volgende keer alleen maar moeilijker. Iemand moet hem een keer verslaan.” Volgens Van der Voort is het voor de sport gezond als Littler af en toe een nederlaag lijdt. “Nu wint hij bijna elk toernooi waar hij zich op richt. Dat is knap, maar ook een uitdaging voor de rest. Ze moeten proberen in zijn hoofd te kruipen, hem een beetje uit balans te brengen. Anders loopt hij te ver weg.”

Van der Voort ziet overeenkomsten tussen de huidige vorm van Littler en de jaren waarin Van Gerwen ongenaakbaar was. “Zolang je wint, blijft het zelfvertrouwen vanzelf overeind. Ik heb dat destijds van dichtbij gezien bij Michael. Zijn vertrouwen was zó groot dat hij niet meer nadacht over tegenstanders. Elke partij was voor hem een kans om iemand te verslaan. Littler zit nu in zo’n fase. Op termijn krijgt hij tegenslagen, dan zal blijken hoe sterk hij mentaal echt is. Maar op dit moment moet je heel goed spelen om hem te kloppen.”

Het gesprek verschuift vanzelf naar Van Gerwen, die de afgelopen twee jaar zeer wisselvallig presteert. “Er zijn veel spelers die het lastig hebben, maar Michael hoort daar zeker bij,” zegt Van der Voort. “Als je puur kijkt naar de rankingtoernooien, dan staat hij qua prestaties ergens tussen de 25e en 30e plek. Dan moet er iets gebeuren. Zijn worp is niet het probleem, maar de honger om te winnen is minder. Die mentaliteit moet terug, anders komt hij in de problemen.”

De oorzaken liggen volgens Van der Voort deels buiten het dartbord. “Hij heeft een moeilijke periode achter de rug. Een scheiding is heftig, dat hakt er in. Misschien is hij te snel weer in het circuit gestapt. Nu heeft hij mentaal een terugslag. Hij moet de tijd nemen om zijn hoofd leeg te maken, maar als hij terugkomt, moet het als een echte professional. Trainen, leven en ademen voor darts. Anders lopen de jonge spelers hem voorbij. Je wordt geen nummer één zonder er alles voor te doen.”

Volgens de voormalig prof kijkt Van Gerwen op dit moment nauwelijks naar darts. “Dat zegt genoeg. Hij moet de sport weer leuk gaan vinden. We hebben onlangs nog gepraat. Ik vroeg hem: vind je het nog wel leuk, wat je doet? Denk daar een week over na, zei ik, en geef dan pas antwoord. Als je echt terug wilt naar de top, moet de motivatie van binnenuit komen.”

Toch gelooft Van der Voort dat het vuur nog niet gedoofd is. “Het talent is niet verdwenen. Kijk naar de World Series Finals, waar hij gemiddeld 102 speelde over het hele toernooi. Dat bewijst dat het er nog steeds in zit. Maar hij moet weer die drang voelen om iedereen te willen verslaan. Sport wacht niet. Als je blijft stilstaan, haalt de rest je in.”

Vanaf dit jaar krijgt de wereldkampioen één miljoen pond prijzengeld. Van der Voort vindt dat bedrag niet verkeerd, maar plaatst kanttekeningen. “Het is goed dat darters dat soort bedragen kunnen verdienen. Darts is groot genoeg daarvoor. Maar het rankingsysteem moet eerlijker. Het WK weegt nu te zwaar. Als je dat wint, kun je de rest van het jaar bijna alles overslaan. Dat is geen gezonde situatie. Dan krijg je types als Ronnie O’Sullivan in het snooker, die denken dat ze groter zijn dan de sport.”

Een oplossing ziet hij wel. “Ga naar een systeem op basis van punten. Dan kun je hetzelfde prijzengeld uitkeren, maar blijven spelers verplicht om het hele jaar te presteren. En de lagere rondes mogen best beter beloond worden. De basis van de sport is breed, en dat moet zo blijven.”

De World Series trekt volgend jaar naar Saudi-Arabië. Het Nederlandse toernooi verdwijnt van de kalender. Van der Voort is daar niet verbaasd over. “Ik zag het aankomen. Als je ziet hoe betrokken de Hearns daar zijn, dan verbaast het niemand. We kunnen principieel discussiëren over mensenrechten, maar alle sporten trekken die kant op. De verantwoordelijkheid ligt bij de organisatie, niet bij de spelers. Als jij als speler een goed aanbod krijgt, dan speel je. Zo werkt het.”

De documentaire over de Hearns leverde hem vooral verbazing op. “Een typische Hearn-productie. Vader en zoon lijken als twee druppels water. Ze hebben veel liefde voor zichzelf, dat is duidelijk. Die schildering van henzelf die ze meerdere keren tonen – ik zou me kapot schamen, maar zij laten hem trots zien. Dat zegt genoeg.”

Van der Voort uit ook kritiek op sommige Britse darters die zich negatief uitlaten over toernooien in Duitsland of Nederland. “Ik hoorde Johnny Clayton zeggen dat hij geen Pro Tours in Duitsland wil spelen. Dat is echt een domme opmerking. Johnny is een aardige vent, maar dit slaat nergens op. Je zou juist moeten willen dat er toernooien over heel Europa plaatsvinden. Zet er tien in Engeland en de rest elders. Breid zelfs uit naar Azië. Er zijn genoeg talenten die nu geen kans krijgen door de reis- en verblijfskosten. Wie zegt dat alles in Engeland moet blijven, is kortzichtig.”

De European Tour breidt ondertussen verder uit, met nieuwe haltes in Polen en Slowakije. Van der Voort ziet graag dat die lijn wordt doorgetrokken. “Waarom geen toernooi in Ierland of Schotland? Daar gebeurt nu niets meer, terwijl de interesse groot is. Spanje, Italië – allemaal prima bestemmingen. In het begin waren er te veel toernooien in Duitsland, maar dat was nodig om het op te bouwen. Nu staat het, en kun je uitbreiden.”

Naast het mannengeweld spreekt Van der Voort met bewondering over de ontwikkeling van Beau Greaves. “De beste vrouwelijke dartster die ik ooit heb gezien. Ze gooit voor haar plezier 100+ gemiddeldes. Kijk naar de UK Open: voor ze van Humphries verloor, veegde ze drie tegenstanders met 6-2, 6-1 en 6-2 van het bord. Ongelooflijk. Als Gian van Veen haar in de World Youth-finale treft, weet hij dat het zwaar wordt.”

Over Van Veen, die volgens sommigen in aanmerking komt voor de Premier League, is Van der Voort voorzichtig optimistisch. “Hij heeft potentie, maar moet het nog laten zien op het hoofdpodium. Hij was ongelukkig tegen Luke Littler, maar het blijft een eerste ronde. De kwartfinale op de Matchplay was goed, maar hij heeft nog een paar sterke prestaties nodig om echt kans te maken.”

Van der Voort is kritisch op het huidige Premier League-format, waarin wekelijks een mini-toernooi wordt gespeeld. “In onze dartshop hoor ik het vaak: mensen raken na een paar weken uitgekeken. Ik snap waarom de PDC dit doet – zalen willen een winnaar per avond, dat is commercieel logisch – maar voor het publiek is het eentonig. Wedstrijden als Humphries tegen Littler moeten iets bijzonders blijven. Als je die tien keer per seizoen ziet, is de spanning weg. Grote affiches moeten zeldzaam blijven, dan kijk je er weer naar uit.”