"Ik huilde tranen met tuiten, dat was hartverscheurend" - Gian van Veen herinnert zich moment dat hij beschuldigd werd van valsspelen als gevolg van darteritus

Gian van Veen heeft recentelijk openhartig gesproken over zijn strijd met Darteritus en de impact die dit had op zijn carrière. Een van de meest pijnlijke ervaringen in dit proces vond plaats tijdens een Challenge Tour-toernooi, waar een tegenstander hem beschuldigde van valsspelen.

Hoewel Van Veen tegenwoordig wereldkampioen bij de jeugd is en veelbesproken wordt in de dartswereld, was zijn pad niet altijd zo rechtlijnig. Hij is een van de vele spelers die te maken heeft gehad met Darteritus, een aandoening die de prestaties van veel darters negatief beïnvloedt. In zijn gesprek met Huw Ware voor de Tops and Tales podcast noemde hij specifiek Thomas Banks en de persoonlijke strijd die hij doormaakte.

"Ik herinner me nog een wedstrijd op de Challenge Tour toen ik voor het eerst Darteritus kreeg. Mijn tegenstander werd boos op me omdat hij dacht dat ik het expres deed," herinnert Van Veen zich. "Ik huilde tranen met tuiten midden in het Barnsley Metrodome, omdat het zo moeilijk voor me was. En dan hoor je van je tegenstander dat je vals speelt, dat was hartverscheurend."

Het incident vond plaats in 2020 of 2021, toen Van Veen net 18 of 19 jaar oud was en al in zijn derde Q-School zat. Ondanks de uitdagingen begon hij langzaam zijn vorm terug te vinden. "Ik herinner me dat ik naar mijn derde Q-School ging, maar het was de eerste keer dat ik echt goed speelde, met een gemiddelde van 85 tot 88 voor het hele jaar. Dus ik ging daarheen met de gedachte: 'Er wordt niet verwacht dat ik een kaart haal, maar als ik mijn week heb, kan ik er zeker een halen.'"

Maar Darteritus had andere plannen. "Die week was zo moeilijk voor me. Ik weet nog dat het toernooi tot de laatste acht was, en ik zat nog in mijn laatste 32-wedstrijd. Het begon omdat ik zo langzaam speelde. Het was echt een strijd."

Toch gelooft Van Veen, verrassend genoeg, dat Darteritus zijn spel uiteindelijk heeft verbeterd. "Het gekke is dat ik er beter door ben gaan spelen. Ik begon met een gemiddelde van 85 met Darteritus. Maar toen ik ervan af kwam, haalde ik gemiddelden van 92, 93, omdat ik in mijn hoofd dacht: 'Je laat de dart pas los als je 100% zeker weet dat je het doel gaat raken.' Het duurde even, maar ik begon beter te spelen, meer wedstrijden te winnen, en daardoor groeide mijn zelfvertrouwen enorm. En zo ben ik er uiteindelijk vanaf gekomen."

De grootste oorzaak van zijn worstelingen? Angst. Angst om te verliezen en de druk van verwachtingen, iets waar veel jonge spelers in het moderne darts mee te maken krijgen. "Ja, voor mij was het zeker angst gerelateerd", zegt Van Veen. "Ik was gewoon bang om te verliezen. Bang voor wat mensen van me zouden denken als ik slecht speelde."

"In mijn hoofd, vooral als ik een dubbel miste, dacht ik: 'Wat gebeurt er als ik mis? Mensen lachen me niet uit, maar ze denken wel dingen. Je kunt mensen teleurstellen. Je familie. Jezelf.' En als die gedachten door je hoofd spoken, laat je de darts niet los – omdat je niet wilt missen."

Van Veen stelt dat sociale media een belangrijke rol spelen in de mentale druk die jonge darters ervaren. "Daarom zie je het vooral bij jongeren. Sociale media leggen zoveel druk op hen. Dat is gewoon de wereld zoals die nu is. Ik voelde dat zelf ook echt. Je hebt druk van jezelf, maar ook van je omgeving. En daardoor wordt het een enorme mentale blokkade om te darten."

Voor Van Veen kwam het keerpunt niet door zich tegen Darteritus te verzetten, maar door het volledig te accepteren. "Ik denk dat dat een goede manier is om het te omschrijven. Ik omarmde het in plaats van te denken 'ik wil er vanaf'. Ik ging ermee om terwijl ik speelde", vertelt hij eerlijk.

"Zoals ik al zei, begon ik beter te spelen en groeide mijn zelfvertrouwen. Ik kwam op een punt dat ik dacht: 'Wat maakt het uit wat iedereen denkt? Je speelt voor jezelf. Als je verliest, ben jij de enige die daar last van heeft. Drie uur later kan het niemand meer iets schelen wat je hebt gedaan. Het gaat erom wat je op dat moment doet. En jij bent de enige die dat onder controle hebt.'"

Deze mentaliteitsverandering hielp Van Veen om zijn Darteritus niet langer als een zwakte te zien, maar als iets wat hij in zijn spel kon integreren. "Mensen zien me nog steeds de 'oefenworp' doen – ik geloof dat ze het zo noemen – gewoon om mijn arm los te krijgen. Dat is nog steeds een effect van Darteritus, omdat ik het vroeger niet deed. Maar dat vind ik prima. Ik omarm het gewoon."

Volgens Van Veen maken veel spelers deze beweging, zelfs als ze geen last van Darteritus hebben. "Ik heb het heel vaak gezien. Dus ik heb het echt omarmd en in mijn spel verwerkt. En ik denk… ja, op een vreemde manier heeft Darteritus me geholpen."

Er was een tijd dat Darteritus werd gezien als het einde van een carrière, maar Van Veen, net als Nathan Aspinall en anderen, maakt deel uit van een nieuwe generatie die laat zien dat het niet altijd zo hoeft te zijn. "Ik moedig mensen niet aan om Darteritus te krijgen, want het is echt moeilijk. Maar ja, ik denk dat het op een vreemde manier mijn carrière tot nu toe heeft geholpen."

De reacties die Van Veen van anderen kreeg, waren overwegend ondersteunend. En dat maakte het verschil. "Dat (Challenge Tour-spel) was het enige negatieve effect dat het op me had. Voor de rest had niemand medelijden met me, maar ze begrepen wat ik doormaakte. En ja, ik denk dat dat echt heeft geholpen."

Het gesprek tussen interviewer en scheidsrechter Huw Ware en Gian van Veen werd persoonlijk en zeer herkenbaar, vooral toen Ware openhartig sprak over zijn eigen angsten tijdens het scheidsrechteren. "Ik heb veel last van angst. Ik denk zoveel na. Zelfs als scheidsrechter heb ik angstaanvallen gehad op grote podia - te hard proberen om indruk te maken, geen fouten te maken, de beste scheidsrechter te zijn die ik kan zijn. En het wordt een draaikolk. Je raakt in paniek omdat je niet weet hoe je het moet oplossen. Komt dat allemaal overeen?" vroeg Ware.

"100%", antwoordde Van Veen. "Alles wat je nu zegt, natuurlijk niet als scheidsrechter, maar als speler, daar kan ik me in vinden. Het is hetzelfde principe."

Zoals Ware het treffend beschreef, is het een draaikolk waarin je verdronk in je eigen gedachten. Van Veen bevestigde dit en voegde eraan toe: "Maar ik denk dat als je kunt denken aan je familie, je vrienden, je vriendin. Zij zullen toch trots op je zijn. En dat kan die angst verlichten." Hij pauzeerde even en glimlachte. "Ik weet niet of je mijn familie kent, maar ik ken ze. En ik weet dat zij nooit het gevoel zullen hebben dat ik ze in de steek heb gelaten."

De laatste vraag, over zijn ambities, bracht niet alleen gelach, maar ook een blik op Van Veens gedrevenheid. "Hoeveel wereldtitels wil ik winnen? Ongeveer 20!" lachte hij. "Ja, dat is prima. Geen probleem."

Maar al snel werd duidelijk dat hij een meer realistisch doel voor ogen heeft. "Ik ga hier niet zitten en zeggen: 'Ik ga vijf wereldtitels winnen.' Ik zal heel blij zijn met mijn carrière als ik er één win. Ik denk dat mijn carrière tot nu toe al erg succesvol is geweest. Maar ja, ik wil het graag afsluiten – of dat nu over 20, 25 of 30 jaar is – met een wereldtitel. Het maakt niet uit of dat volgend jaar is of over 10 of 15 jaar. Als ik er gewoon één kan winnen zal ik heel tevreden zijn. Als ik hem op mijn 45e win, ben ik ook gelukkig."