"Ik sta 52e van de wereld, wij hebben niks te zeggen'' - Alan Soutar haalt uit naar spelersvakbond na WK-marathon

Alan Soutar heeft zich met de nodige moeite geplaatst voor de tweede ronde van het WK Darts in Alexandra Palace, maar na afloop ging het bij de Schot niet alleen over de sportieve opluchting. In de marge van zijn zwaarbevochten zege op Teemu Harju liet Soutar zich uitgesproken uit over de realiteit voor lager geklasseerde spelers binnen het PDC-circuit en de beperkte invloed die zij hebben op beleid.

De 46-jarige Soutar begon zijn WK-campagne sterk. In de eerste twee sets dicteerde hij het tempo en leek er weinig aan de hand. Daarna kantelde de wedstrijd volledig. Harju kwam steeds beter in zijn spel, terwijl Soutar zichzelf zag terugvallen, met als gevolg een zenuwslopende beslissende set waarin hij pas na vijftien gemiste matchdarts kon toeslaan.

„Opgelucht is precies het juiste woord,” erkende Soutar na afloop tegen onder meer Dartsnieuws.com. „Ik wist dat ik goed had getraind en dat mijn voorbereiding klopte. Die eerste twee sets waren echt goed en dan val je ineens van een klif. Dat voelde ook zo.”

Volgens Soutar speelde niet alleen het spel van zijn Finse tegenstander een rol in die ommekeer. Ook externe prikkels op het podium hielpen niet mee. „Ik keek bij het begin van de derde set omhoog naar het scherm en zag mijn gemiddelde staan. Misschien kruipt dat toch in je hoofd. Je denkt: ik speel goed. Misschien moet de PDC eens nadenken of die schermen niet ergens moeten hangen waar wij ze niet zien.” Ondanks alles trok Soutar de wedstrijd over de streep en daar draaide het uiteindelijk om. „Ik was heel eerlijk gezegd ook gewoon gelukkig dat ik won. Heel gelukkig. Ik had die wedstrijd net zo goed kunnen verliezen.”

Dat Soutar zich wist te redden in de beslissende leg, schreef hij toe aan ervaring, niet aan statistieken. „Gemiddelden, gemiste pijlen, dat is allemaal bijzaak. Het is een overwinning. Ik neem ook een zege met een gemiddelde van 83 aan. Iedereen zegt het: die eerste ronde op het WK is verschrikkelijk. Je wilt er gewoon doorheen.”

Tijdens het duel zag hij oude WK-herinneringen door zijn hoofd schieten. „Ik stond achterin en dacht echt: dit is voorbij. Hij gaat dit uitgooien en dan is het klaar. Ik keek naar mijn familie en mijn manager en dacht: sorry jongens. Maar darts is een rare sport. Hij miste, ik kreeg nog een kans en die pakte ik.”

De beslissende dubbel 16 voelde voor Soutar als een moment waarop routine het won van spanning. „Dat was ervaring. Ik had al een paar keer dubbel 18 gemist, dus ik besloot het anders te doen. Dat soort keuzes maak je alleen als je al wat hebt meegemaakt.”

Met de overwinning verstevigde Soutar zijn positie op de wereldranglijst, maar ambities richting de absolute top koestert hij niet. „Mensen praten altijd over de top 64, maar ik sta 52e. Ik ben daar realistisch in. Met het huidige rankingsysteem ben ik gewoon een speler tussen plek 32 en 64. Dat gat ga je niet zomaar dichten.”

Volgens Soutar draait zijn seizoen in feite om twee momenten. „Voor jongens zoals ik komt het hele jaar neer op de Players Championship Finals en Ally Pally. Als je die haalt, hou je waarschijnlijk je tourkaart. Dat is de realiteit.”

Die realiteit raakt volgens hem vooral spelers die niet structureel tot de top 32 behoren en daardoor overal moeten verschijnen. „Als je daarbuiten valt, moet je álles spelen. Elke ProTour. Je kunt het je niet veroorloven om iets te missen.”

Op dat punt werd Soutar opvallend open over de rol van de PDPA, de spelersvakbond. Gevraagd of hij zijn zorgen daar had aangekaart, reageerde hij zonder omwegen. „Ik sta 52e van de wereld. Wij hebben niks te zeggen. De PDPA is er voor de spelers, zeggen ze. Maar voor gasten in mijn positie geldt: je doet gewoon wat nodig is en je gaat door.”

Het is een geluid dat hij vaker laat horen, ingegeven door zijn eigen situatie. Soutar combineert darts nog altijd met zijn baan bij de brandweer. „Voor de jongens die fulltime spelen is dit hun werk. Voor mij niet. Ik ben morgen weer terug op de nachtdienst en daar ben ik prima mee.”

Dat betekent echter niet dat de belasting lager is. Integendeel. „Ik moet bij elke ProTour zijn. Dat móét. Volgend jaar heb je ongeveer 32.500 pond nodig om die laatste twee toernooien te halen. Dat is cruciaal. Willie O’Connor, Mickey Mansell, we zitten allemaal in hetzelfde schuitje.”

In de tweede ronde wacht een duel met Gian van Veen, een van de meest veelbelovende Nederlanders van het moment. Soutar weet wat hem te doen staat. „Ik heb tegen hem op de ProTour gespeeld. Als ik kan spelen zoals in die eerste twee sets en het wordt 2-1 of 2-0 voor mij, dan gaat hij met 3-0 terug naar huis. Maar zo simpel is het natuurlijk niet.”

Over verwachtingen is hij nuchter. „De druk vanuit Schotland is groot. Mensen verwachten dat ik het goed doe. Ik voel dat ook. Maar ik kan alleen mijn best doen.”

Terugkijkend op zijn seizoen haalt Soutar vooral voldoening uit zijn regelmaat op de vloer. „De Euro Tour is voor iemand als ik niet doorslaggevend. De ProTour wel. Ik had een paar kwartfinales en dat heeft me hier gebracht. Dat is keihard werken. Je wordt vaak meteen tegen een geplaatste speler geloot. Het is ploeteren.”

Tot slot had hij nog woorden van waardering voor zijn tegenstander en de bredere Scandinavische dartsontwikkeling. „Die jongens zijn echt goed. Ze krijgen alleen niet altijd de kansen. De Nordic-Baltic Tour is sterk. Kijk naar spelers als Madars Razma. Dat niveau komt eraan.”